I. Wstęp.
Uroczystość zawarcia sakramentu małżeństwa dla każdego, kto w jej przygotowanie jest zaangażowany, począwszy od Narzeczonych a skończywszy na służbie ołtarza zawsze jest szczególnym przeżyciem. Dla Narzeczonych jest to jeden z najważniejszych dni w życiu.
Z zawarciem małżeństwa zazwyczaj związane są dwie odrębne uroczystości. Pierwsza, najważniejsza – to liturgia w kościele (Msza święta) połączona z zawarciem sakramentu małżeństwa, i druga – przyjęcie weselne. W ciągu ostatnich kilkunastu lat można zaobserwować symptomy mylenia obu tych ceremonii, ściślej: mieszania się sacrum z profanum. Narzeczeni muszą bezwzględnie dostosować się do pewnych ograniczeń w doborze repertuaru muzycznego, wynikających z sacrum miejsca jakim jest kościół.
Do organistów należy pomoc w doborze stosownej oprawy muzycznej, zgodnie z zasadą że w kościele nie można wykonywać piosenek świeckich, utworów nie związanych z sakramentem małżeństwa i Mszą świętą (np. ulubionych utworów z muzyki filmowej).
Msza święta ślubna i propozycje śpiewów.
II. Wejście.
Na Wejście często w kościołach możemy usłyszeć grany na organach marsz lub utwór wykonywany przez solistę przy akompaniamencie organów. Ta chwila powinna być podniosła i uroczysta – dla Narzeczonych rozpoczyna się jedna z najważniejszych Mszy w ich życiu. Zatem właściwą oprawą w tym początkowym, bardzo podniosłym momencie, jest majestatyczne brzmienie muzyki organowej.
III. Liturgia Słowa.
Liturgia słowa przewiduje dwa czytania: pierwsze ze Starego lub Nowego Testamentu i Ewangelię. Czytania są tak dobrane, aby przedstawiały istotę miłości oblubieńczej Jezusa do Kościoła jako Jego Oblubienicy oraz godność chrześcijańskiego małżeństwa.
Po odczytaniu Ewangelii i homilii kapłan zadaje trzy pytania Narzeczonym, które są bezpośrednim wprowadzeniem w ceremonię zaślubin. Po nich następuje odśpiewanie hymnu do Ducha Świętego:
„O Stworzycielu Duchu, przyjdź”.
IV. Przygotowanie Darów.
Podczas Przygotowania Darów można wykonywać odpowiednio dobrany śpiew, utwór instrumentalny na organach solo, lub akompaniować przygotowanemu soliście. W czasie Przygotowania Darów najodpowiedniejszą grupą śpiewów są śpiewy o miłości Boga i bliźniego:
„Gdzie miłość wzajemna i dobroć”
Dozwolone jest też wykonywanie podczas Przygotowania Darów pieśni okresowych, zwłaszcza w okresie Bożego Narodzenia i Wielkiej Nocy, jak również pieśni do Ducha Świętego.
V. Komunia Święta.
Pieśni na komunię :
„Przykazanie nowe daję wam”
Po zaśpiewaniu pieśni lub antyfony na komunię można zagrać odpowiednio dobrany utwór na organach solo lub z instrumentalistą czy solistą: arię, pieśń czy inny utwór z literatury muzycznej przeznaczonej na użytek kościelny.
VII. Modlitwa końcowa i marsz.
Po uroczystym błogosławieństwie małżonków, zgodnie ze zwyczajem naszej parafii, kapłan w uroczystej procesji prowadzi Państwa Młodych pod figurę Matki Bożej, która znajduje się na zewnątrz kościoła. Na uroczyste wyjście Młodej Pary rozbrzmiewa Marsz weselny (F.Mendelssohn-Bartholdy).
VIII. Instumenty muzyczne
Poza organami wolno używać w liturgii innych instrumentów przy udziale akompaniamentu organowego. Oto przykładowe łączenia instrumentów:
Organy + skrzypce
Organy + trąbka
Organy + skrzypce + trąbka
Organy + skrzypce + wokal
Organy + duet wokalny + skrzypce
IX. Dokumenty Kościoła.
Instrukcja o muzyce w świętej Liturgii Musicam Sacram
„67. Jest rzeczą konieczną, by organiści oraz inni muzycy nie tylko umieli biegle grać na powierzonym instrumencie, ale posiadali także znajomość ducha świętej Liturgii i wnikali weń coraz głębiej, by spełniając swój urząd choćby tylko czasowo, uświetniali obrzęd, zgodnie z naturą poszczególnych jego części i ułatwiali wiernym udział w liturgicznej czynności”.
Instrukcja Episkopatu Polski o muzyce liturgicznej po Soborze Watykańskim II – (8 II 1979)
„10. Wszystkie śpiewy przeznaczone do użytku liturgicznego mają mieć aprobatę Konferencji Episkopatu Polski, albo przynajmniej Władzy Diecezjalnej. Nie wolno w liturgii wykonywać utworów o charakterze świeckim”.
„12. Zamiast przepisanych w Graduale Romanum śpiewów procesyjnych na wejście, przygotowanie darów i Komunię św. można stosować pieśni zatwierdzone przez Konferencję Episkopatu Polski zawarte w „Śpiewniku Mszalnym” lub w innych Śpiewnikach mających aprobatę Władz Diecezjalnych zgodnie z postanowieniem Instrukcji Musicam Sacram (MS nr 32)”.
„15. Zabrania się wykonywania w ramach liturgii piosenek religijnych których tekst często nie jest w ogóle religijny, a muzyka z reguły posiada charakter świecki”.
„18. Podczas liturgii Mszy św. zaleca się wykonywane polifonii dawnej i nowszej w języku łacińskim i polskim, tak jednak, by nie wyłączać wiernych całkowicie z udziału w śpiewie. Muzykę wielogłosową, szczególnie dawnych mistrzów, Kościół zawsze uważał za nieoceniony skarbiec i dobro kultury”.
„20. Podczas liturgii nie wolno wykonywać muzyki mającej charakter wyraźnie świecki np. jazzu, big-beatu itp. Muzyka ta nie jest zgodna z duchem i powagą liturgii, nie sprzyja jej refleksyjnemu przeżywaniu, a ponadto często wyłącza całe zgromadzenie wiernych od udziału w śpiewie”.
„24. „Należy pilnie wystrzegać się, by pod pozorem podnoszenia okazałości nie wprowadzać do obrzędów czegoś czysto świeckiego albo niezgodnego z kultem Bożym” (MS nr 43). Jeżeli okoliczności za tym przemawiają, można przed lub po zakończeniu obrzędów liturgicznych wykonywać solową muzykę wokalną lub instrumentalną, byleby odpowiadała ona duchowi muzyki kościelnej”.
„29. Poza organami wolno używać w liturgii innych instrumentów z wyjątkiem tych, które są zbyt hałaśliwe lub wprost przeznaczone do wykonywania współczesnej muzyki rozrywkowej. Wyłącza się z użytku liturgicznego, zgodnie z tradycją, takie instrumenty, jak fortepian, akordeon, mandolina, gitara elektryczna, perkusja, wibrafon itp.”.
„30. Muzyka w czasie sprawowania czynności liturgicznych winna być wykonywana „na żywo”, dlatego nie wolno zastępować śpiewu zgromadzonych lub gry na instrumentach muzyką odtwarzaną za pomocą aparatów, np. magnetofonu, adapteru, radia itp. Nic nie stoi na przeszkodzie, by poza liturgią odtwarzać niekiedy muzykę religijną z płyt czy taśm, aby w tego rodzaju audycjach udostępnić wiernym arcydzieła muzycznej twórczości religijnej dla wytworzenia odpowiedniego nastroju lub też celem wyrabiania w nich dobrego smaku muzycznego”.
X. Podsumowanie
Muzykę podczas Liturgii zapewniają wyłącznie artyści parafii św.Anny, którzy posiadają wysokie kwalifikacje i doświadczenie.
Wszelkie zapytania dotyczące muzyki podczas Mszy ślubnej prosimy kierować do organistów Kolegiaty św. Anny.
organisci.swanna@wp.pl, Natalia i Leszek Knyziak – 733 871 190 (pn-pt w godz. 9.00–17.00).